Kas Spazmı
Kasın istemsiz ve ani şekilde kasılmasıdır. Kas spazmı genellikle ağrılıdır. Kısa süreli veya uzun sürebilir. Yorulmuş kaslarda sık görülür. Susuzluk ve mineral eksikliği neden olabilir. Aşırı egzersiz tetikleyebilir. Dinlenme ve masaj rahatlatır. Magnezyum ve potasyum faydalıdır. Soğuk veya sıcak uygulama etkili olabilir. Gerekirse doktora başvurulmalıdır.
Kas Spazmı Belirtileri Nelerdir?
Genellikle beklenmedik bir şekilde başlayan keskin bir ağrı ile hissedilir. Ağrı o kadar yoğun olabilir ki kişi hareket edemez hâle gelebilir. Spazm geçiren kas genellikle dokunulduğunda sertleşmiş ve gergin hissedilir. Kas normal gevşekliğini kaybeder ve sıkılaşır. Kas spazmı meydana geldiğinde o bölgedeki kasın hareket ettirilmesi zorlaşır. Kişi ağrıyı artırmamak için o bölgeyi sabit tutma eğilimindedir. Bazen kasın üzerinde istemsiz bir şekilde hareket eden bir kabarma ya da seğirme fark edilebilir.
Bu durum, özellikle baldır ve kol kaslarında daha belirgin olur. Kişi kasın olduğu bölgede bir sertlik ya da düğüm varmış gibi hisseder. Bu sertlik genellikle el ile bastırıldığında da anlaşılır. Spazm birkaç saniye sürebileceği gibi bazen dakikalarca da devam edebilir. Süre uzadıkça ağrı ve rahatsızlık hissi artar. Spazm sona erdikten sonra, o bölgedeki kas normalden yorgun veya hassas hissedilebilir. Gün boyunca sanki egzersiz yapmış gibi bir yorgunluk kalabilir.
Kas Spazmı Neden Olur?
Vücudumuzun büyük kısmı sudan oluşur. Yeterince su içilmediğinde kas hücrelerinin çalışması zorlaşır. Bu da kaslarda ani kasılmalara yani spazmlara yol açabilir. Kasların düzgün çalışabilmesi için bazı minerallere ihtiyaç vardır. Özellikle magnezyum, potasyum ve kalsiyum eksikliğinde kaslar gerektiği gibi gevşeyemez. Bu da spazma neden olur. Uzun süre koşmak, ağır egzersiz yapmak ya da kasları zorlayıcı bir iş yapmak kasların yorulmasına neden olur. Yorulan kaslar yeterince dinlenmezse istemsiz şekilde kasılarak spazm oluşturabilir. Sürekli oturmak, ayakta durmak ya da aynı hareketi tekrar tekrar yapmak kasların gerilmesine neden olur. Bu durum bir süre sonra kas spazmı yaşanmasına yol açabilir. Soğuk hava kasların normalden daha gergin olmasına neden olur. Özellikle yeterince ısınmadan yapılan spor aktiviteleri sırasında kaslar aniden kasılarak spazm oluşturabilir.
Bel fıtığı ya da boyun fıtığı gibi durumlarda sinirler baskı altında kalır. Bu da sinirin geçtiği bölgedeki kaslarda spazm yaşanmasına neden olabilir. Eğer kaslara yeterince oksijen ve besin taşıyan kan ulaşmazsa kaslar zorlanır. Bu da zamanla kasın kendi kendine kasılmasına yani spazma sebep olabilir. Egzersiz öncesi ısınma yapmadan spora başlamak kasların aniden gerilmesine neden olur. Bu da spazmı kolaylaştırır. Ayrıca yanlış tekniklerle yapılan hareketler kası zorlar. İdrar söktürücü, tansiyon ilaçları gibi bazı ilaçlar vücuttan su ve mineral kaybına neden olur. Bu da spazma yol açabilir. Duygusal stres de vücudu fiziksel olarak etkiler. Yoğun stres altındaki kişilerde kaslar sürekli gergin olabilir. Bu durum, özellikle boyun ve sırt bölgelerinde spazma neden olabilir.
Kas Spazmı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Kas spazmı yaşayan bölgeyi zorlamamak önemlidir. Kas tamamen gevşeyene kadar dinlenmek, spazmın şiddetini azaltır. Özellikle spor yaparken oluşan spazmlarda ilgili kas grubunu bir süre kullanmamak iyileşmeyi hızlandırır. Spazm geçiren kasa sıcak su torbası veya sıcak havlu uygulamak kası gevşetir. Sıcaklık kan dolaşımını artırarak kasın rahatlamasını sağlar. Özellikle bel, boyun ve omuz gibi bölgelerde etkilidir. Spazmın başlangıcında buz uygulamak ağrıyı ve iltihabi reaksiyonu azaltabilir.
Kas iltihaplıysa veya şişlik varsa soğuk uygulama tercih edilir. Buzu doğrudan cilde değil, ince bir bezin içine koyarak uygulamak gerekir. Spazm yaşayan kasa yavaş ve kontrollü şekilde germe hareketleri yapmak spazmı çözebilir. Örneğin, baldır spazmında ayakta durarak duvara dayanıp baldırı esnetmek kası gevşetebilir. Ani ve zorlayıcı hareketlerden kaçınılmalıdır. Spazm olan kasa hafif baskı uygulayarak yapılan masaj kan dolaşımını artırır ve kasın gevşemesine yardımcı olur. Profesyonel bir fizyoterapist tarafından yapılan manuel terapi daha etkili olabilir.
Kas spazmı genellikle sıvı ve mineral kaybından kaynaklanır. Özellikle potasyum, magnezyum ve kalsiyum eksiklikleri spazmlara neden olabilir. Günde en az 2-2,5 litre su içmek ve dengeli beslenmek önemlidir. Eğer spazm çok sık tekrarlıyorsa veya çok ağrılıysa, doktor kontrolünde kas gevşetici ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar kasları gevşeterek rahatlama sağlar. Ancak düzenli kullanım için mutlaka doktor önerisi gerekir. Tekrarlayan vakalarda fizyoterapistler tarafından hazırlanan özel egzersiz programları uygulanabilir. Bu programlar kasın esnekliğini ve gücünü artırarak spazm riskini azaltır. Bazen stres kaynaklı olabilir. Yoga, meditasyon, nefes egzersizi gibi yöntemlerle vücut gevşetildiğinde kaslar da rahatlar. Özellikle boyun ve sırt kaslarında bu yöntemler etkilidir. Bazı durumlarda akupunktur veya kuru iğne tedavisi gibi alternatif yöntemler tedavide etkili olabilir. Bu yöntemler kas içindeki tetik noktaları hedef alarak spazmı çözmeyi amaçlar.