Kalça Çıkığı

Kalça eklemindeki femur başının yuvasından çıkması durumudur. Doğuştan veya travmaya bağlı gelişebilir. Bebeklerde genellikle doğumsal olarak görülür. Yetişkinlerde ise kazalar veya spor yaralanmaları sonrası oluşabilir. Kalça çıkığı belirtileri arasında ağrı, yürüyüş bozukluğu ve bacak uzunluğunda fark bulunur. Tedavisi, durumun şiddetine göre alçı, fizik tedavi veya cerrahi müdahale ile yapılır. Erken tanı, tedavi başarısını artırır.

Kalça Çıkığı Belirtileri Nelerdir?

Kalça ekleminde çıkık olan kişilerde hareket kabiliyeti belirgin şekilde kısıtlanabilir. Özellikle bacakları yana açma, öne doğru eğilme gibi hareketler sırasında zorlanma veya ağrı hissedilir. Kalça çıkığı olan kişilerde bir bacağın diğerine göre daha kısa olduğu fark edilebilir. Bu durum, yürüyüş sırasında aksama veya topallamaya yol açabilir. Kalça ekleminde belirgin bir ağrı veya hassasiyet hissi oluşabilir. Ağrı genellikle hareket sırasında veya dinlenme pozisyonunda belirgin hale gelir. Yürüyüş dengesini bozarak sekme veya aksama şeklinde bir yürüme biçimine neden olabilir.

Özellikle ileri yaşlarda gelişen çıkıklarda bu belirti daha belirgin olur. Travmatik nedenlerle oluşan çıkıklarda kalça bölgesinde şişlik ve kızarıklık görülebilir. Ayrıca kaslarda sertlik veya spazm da eşlik edebilir. Bebeklerde ve çocuklarda doğuştan olabilir. Ağlama, bacaklarda hareket kısıtlılığı veya bacakların yana doğru açılmaması gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Hareket sırasında kalça ekleminden çıtırtı veya sürtünme sesi duyulabilir. Bu sesler genellikle çıkık nedeniyle eklem yüzeylerinin uyumsuz çalışmasından kaynaklanır. Kalça çıkığı olan kişilerde kas zayıflığı ve denge kaybı gözlenebilir. Bu durum özellikle merdiven çıkarken veya oturup kalkarken belirgin hale gelir. Eğer bu belirtiler gözlemlenirse, tanı ve tedavi için bir ortopedi uzmanına başvurulması önemlidir. Tedavi erken dönemde başlandığında daha olumlu sonuçlar elde edilebilir.

Kalça Çıkığı Neden Olur?

Gelişimsel kalça displazisi, bebeklerde doğuştan kalça ekleminin tam olarak gelişmemesiyle oluşur. Bu durum genellikle genetik faktörlerle ilişkilidir ve ailesinde kalça çıkığı öyküsü bulunan bireylerde daha sık görülür. Ayrıca, doğum sırasında ters pozisyonda olan bebeklerde risk artar. Yetişkinlerde görülen çıkıkların en yaygın nedeni travmalardır. Özellikle yüksekten düşme, trafik kazaları kalça ekleminin yerinden çıkmasına yol açabilir. Bazı kişilerde kalça eklemi yapısal olarak daha zayıf olabilir. Bu durum, eklemin normal hareket sırasında bile çıkmasına neden olabilir. Eklem bağlarının gevşekliği veya kasların zayıf olması da risk faktörüdür.

Romatizmal hastalıklar gibi durumlar kalça ekleminin stabilitesini etkileyerek neden olur. Bu tür durumlar genellikle ilerleyen yaşlarda ortaya çıkar. Aktif yaşam tarzı süren bireylerde, özellikle sporcularda risk artabilir. Çocuklar ve yaşlılar ise zayıf kas ve kemik yapıları nedeniyle bu durumla karşı karşıya kalabilir. Hamilelik sırasında salgılanan bazı hormonlar, kadınlarda eklem bağlarının gevşemesine neden olabilir. Bu durum, doğum sırasında veya sonrasında kalça ekleminde instabiliteye yol açabilir. Kalça çıkığı nedenine bağlı olarak tedavi yöntemleri değişiklik gösterebilir. Erken teşhis, özellikle doğumsal nedenlerde, uzun vadeli sorunları önlemek için oldukça önemlidir.

Kalça Çıkığı Nasıl Tedavi Edilir?

Kapalı redüksiyon, çıkık durumunun cerrahi müdahale olmadan düzeltildiği bir yöntemdir. Bu prosedür genellikle genel anestezi altında yapılır. Doktor, femur başını tekrar kalça yuvasına yerleştirmek için elle manipülasyon uygular. Sonrasında eklemin sabit kalması için atel veya alçı kullanılabilir. Bu yöntem, özellikle travma sonucu oluşan çıkıklarda yaygındır. Cerrahi müdahale, özellikle doğumsal kalça çıkığı veya ciddi travma sonucu oluşan çıkıklarda tercih edilir.

Cerrah, femur başını yerine yerleştirmek ve kalça eklemini stabilize etmek için açık bir işlem yapar. Ayrıca eklem çevresindeki kas veya bağlar onarılabilir. Cerrahi yöntem, genellikle, kapalı redüksiyon başarısız olduğunda, çıkığın kronikleşmesi durumunda uygulanır. Bebeklerde görülen doğumsal çıkıklarda Pavlik bandajı sıklıkla kullanılır. Bu yöntem, bebeğin bacaklarını belirli bir pozisyonda tutarak femur başını doğru pozisyona yönlendirir.

Bu süreçte kemik ve eklem doğal gelişimine devam eder. Bandajın etkinliği, düzenli doktor kontrolleri ile izlenir. Fizik tedavi, tedavi sürecinin bir parçası olarak kasları güçlendirmek için uygulanır. Özellikle cerrahi sonrası rehabilitasyonda önemlidir. Egzersizler, kalça çevresindeki kasları destekler. Eklemin normal işlevine dönmesine yardımcı olur. Kalça protezi, çıkığın ileri seviyede olduğu durumlarda tercih edilir. Bu yöntemde hasarlı eklem, yapay bir eklem ile değiştirilir. Özellikle yaşlı hastalarda ya da eklemde ciddi dejenerasyon görülen vakalarda uygulanır. Kalça eklemini stabilize etmek için atel veya alçı kullanımı, kalça çıkığı türüne bağlı olarak kısa veya uzun süreli olarak önerilebilir. Bu yöntem genellikle kapalı redüksiyon sonrası veya bebeklerde kullanılır. Tedavide erken teşhis oldukça önemlidir. Özellikle doğumsal kalça çıkıklarında erken müdahale, uzun vadede eklem sağlığını korumak için kritik rol oynar.