Total Kalça Protezi Nedir?
Kalça ekleminin aşınmış veya hasar görmüş bölümlerinin cerrahi yöntemlerle çıkarılıp yerine yapay parçaların yerleştirilmesidir. Bu işlem, osteoartrit, romatoid artrit, travmatik artrit, avasküler nekroz sonucu ağrı ve hareket kısıtlılığı görülen kişilerde yapılır. Total kalça protezi, hastaların ağrılarını azaltmak ve hareket kabiliyetlerini artırmak amacıyla gerçekleştirilir.
Total Kalça Protezi Kimlere Uygundur?
Osteoartrit, yaşlanma ve aşınma sonucu kalça ekleminin kıkırdağının zarar görmesi ile karakterize bir durumdur. Genellikle eklem ağrısı ve sertliğine neden olur. Romatoid artrit, bağışıklık sisteminin anormal reaksiyonu sonucu eklemlerin iltihaplanmasıyla karakterizedir. Genellikle ağrı, şişme ve hareket kısıtlılığı ile kendini gösterir.
Travmatik artrit, yaralanma sonucu kalça ekleminin hasar görmesi ve artrit hastalığının görülmesine denir. Bu durum genellikle eklemde ağrı ve işlev kaybı ile sonuçlanır. Avasküler nekroz, kalça kemiğine kan akışının azalması veya kesilmesi sonucu dokunun ölmesidir. Genellikle eklemde ağrı ve hareket kısıtlılığına yol açar.
Osteonekroz, kalça kemiğinin bazı bölümlerinde kan akışının azalması nedeniyle kemik dokusunun ölmesi ve çökmesidir. Bu durum ciddi ağrı ve eklem işlevsizliğine neden olur. Doğuştan kalça ekleminde anormallikler veya gelişim bozukluklarıdır. Çocukluk veya erken yetişkinlik döneminde eklem sorunlarına yol açabilir.
Kemik kırıkları veya tümörler, kalça kemiğinde kırıklar veya tümörler nedeniyle eklem yapısının bozulmasıdır. Genellikle ağrı, hareket kısıtlılığı ve eklem istikrarsızlığı ile sonuçlanır.
Total Kalça Protezi Nasıl Yapılır?
Total kalça protezi, kalça ekleminin hasar görmüş bölümlerinin cerrahi olarak çıkarılıp yapay implant yerleştirme işlemidir.
Hasta ameliyata hazırlanır, genel anestezi altına alınması ve ameliyat alanının sterilize edilmesi gerekir. Cerrah, kalça ekleminin bulunduğu bölgede bir kesim yapar. Kesimin yeri ve boyutu, cerrahın tercihine ve uygulanacak tekniğe göre değişir.
Hasarlı kalça kemiği ve kıkırdak dokusu çıkarılır. Femurun üst kısmı şekillendirilir. Böylece femoral bileşen yerleştirilebilir. Kalça kemiğinin soketi olan aketalabulum temizlenir ve şekillendirilir. Aketalabulum komponenti yerleştirilir ve genellikle çimento veya çimentosuz yöntemlerle sabitlenir.
Femurun içine femoral bileşen yerleştirilir. Bileşen çimentolu veya çimentosuz olabilir. Çimentosuz bileşenler kemikle doğrudan bütünleşmek üzere tasarlanmıştır. Femoral bileşene, yapay eklem başı takılır ve aketalabulum komponentine oturtulur.
Cerrah, yeni eklemi hareket ettirerek uygun yerleştirildiğinden ve doğru çalıştığından emin olur. Sonrasında kesim yerleri dikilir ve kapatılır. Ameliyat sonrası, hastanın iyileşme süreci başlar. Fizik tedavi ve rehabilitasyon, hastanın yeni eklemiyle uyum sağlamasına yardımcı olur.
Total Kalça Protezi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Total kalça protezi sonrası iyileşme süreci, cerrahinin başarısı ve hastanın yaşam kalitesinin iyileşmesinde önemlidir.
Cerrahi sonrası ilk birkaç gün hastanede geçirilir. Bu süreçte ağrı yönetimi, yara bakımı ve erken mobilizasyon üzerinde durulur. Hastalar genellikle bir gün sonra yürümeye başlar. Birkaç gün içinde evlerine dönebilirler. İlk birkaç hafta, ameliyat bölgesindeki şişlik ve ağrının azalması için dinlenme önemlidir.
Evde iyileşme sürecinin bir parçası olarak fizik tedavi başlar. Fizik tedavi, kas gücünü artırmak, eklem hareketliliğini geliştirmek ve yeni kalça protezine alışmak için gereklidir. Hastalar, cerrahın tavsiyeleri doğrultusunda belirli aktiviteleri ve egzersizleri yapmaya başlarlar. Yürüyüş, yüzme gibi düşük etkili egzersizler önerilir.
Cerrahi kesiklerin temiz ve kuru tutulması önemlidir. Enfeksiyon belirtileri için dikkatli olunmalıdır. Ağrı, normal bir iyileşme belirtisidir. Uygun ağrı kesiciler ile yönetilebilir. Cerrahi sonrası düzenli olarak doktor kontrollerine gidilmelidir. Çünkü iyileşme sürecinin doğru bir şekilde ilerlediğinden emin olmak gereklidir.
Total kalça protezi sonrası iyileşme süreci, genellikle birkaç haftadan birkaç aya kadar sürebilir. Hastaların çoğu, ameliyattan birkaç ay sonra günlük aktivitelerine ve hafif egzersizlere dönebilir. Ancak, tam iyileşme ve aktivite seviyesinin artırılması kişiye göre değişebilir ve bazen bir yıla kadar sürebilir.
