Kalça Çıkığı Tedavisi
Femur başının asetabulum adı verilen pelvis içerisindeki çukurdan çıkması ile meydana gelir. Şiddetli travmaların sonucu olarak ya da doğuştan meydana gelebilir. Kalça çıkığı tedavisi yönteminde, çıkığın tipine, şiddetine ve kişinin yaşına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Kalçanın doğal pozisyonunu korumak ve desteklemek amacıyla Pavlik bandajı gibi cihazlar kullanılır. Bu cihazlar, kalçanın doğru pozisyonda kalmasını destekleyerek cerrahi müdahale ihtiyacını ortadan kaldırır.
Kapalı Redüksiyon, genellikle anestezi altında gerçekleştirilir. Doktor, femur başını manuel olarak asetabulum içerisine yerleştirir. Yerleştirme işleminin ardından, kalçanın stabilizasyonu amacıyla birkaç hafta süresince alçı uygulaması yapılır. Açık ve kapalı redüksiyon yönteminin başarısız olduğu ya da uygun olmadığı durumlarda, cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilir. Bu işlem sırasında, cerrah, bir insizyon yapar ve femur başını doğrudan gözlemleyerek asetabuluma yerleştirir. Yerleştirme işlemi sırasında, eklemi sabitlemek için iç tespit cihazlarına başvurulabilir. Kalça çıkığı tedavisi sonrası hareket kabiliyetini yeniden kazanmak için fizik tedavi yapılır. Fizik tedavi, kalça hareketliliğini artırmanın yanı sıra olası sertliklerin azaltılmasında da etkili bir yöntemdir.
Kalça Çıkığı Tedavisi Nasıl Uygulanır?
Kalça çıkığı tedavisi, etkilenen bireyin yaşına, çıkığın şiddetine ve süresine bağlı olarak belirlenip teşhisle en iyi sonuçları verir. Bebeklerde ve genç çocuklarda doğuştan veya erken yaşta ortaya çıkan kalça çıkıklıkları için konservatif tedavi tercih edilir. Bu yaklaşımda, Pavlik Bandajı gibi cihazlar kullanılır ve kalçanın doğal pozisyonunda gelişmesi desteklenir. Eğer bu yöntemlerle başarı sağlanamazsa, kapalı redüksiyon yöntemi uygulanır. Bu yöntemde, anestezi altında doktor, femur başını asetabulum içerisine manuel olarak yerleştirir. Bazı özel durumlarda açık redüksiyon yöntemi ile cerrahi müdahale gerekebilir. Bu durumda, cerrah, eklemi doğrudan inceleyerek femur başını manuel olarak yerleştirir.
Pelvik osteotomi veya femoral kısaltma osteotomisi gibi müdahaleler de kullanılır. Tedavilerin ardından, kalçanın hareket kabiliyetini geri kazanıp kas kuvvetini artırmak için fizik tedavi yapılır. Kalça çıkığı tedavisi için bireyin özel ihtiyaçlarına göre bir plan belirlenmesi gerekir. Tedavi sürecini bir ortopedi uzmanının yönlendirmesi esastır.
Kalça Çıkığı Tedavisi Türleri
Kalça eklemi bileşenlerinin düzgün bir şekilde hizalanmaması sonucu femur başının çıkması durumudur. Tedavi, hastanın yaşı, çıkığın şiddeti ve süresi gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir.
-
Yeni doğanlarda tespit edilen hafif kalça çıkıklıkları için konservatif tedaviler uygulanabilir. Pavlik bandajı, bu tür tedavilerde sıkça kullanılan bir cihazdır. Kalçanın doğru pozisyonda kalmasını destekler ve femur başının asetabuluma doğru hizalanmasına yardımcı olur.
-
Konservatif tedavinin yetersiz kaldığı durumlarda kapalı redüksiyon yöntemine başvurulur. Genel anestezi altında gerçekleştirilen bu işlemde, doktor femur başını manuel olarak yerleştirir. Bu işlem sonrasında kalçanın stabilizasyonu için alçılama yapılabilir.
-
Açık Redüksiyon, kapalı redüksiyonun başarısız olduğu ya da uygun olmadığı durumlarda cerrahi bir müdahale gerekebilir. Cerrah, bir insizyon yaparak kalça eklemini doğrudan inceleyip femur başını yerleştirebilir. Bu yöntem, eklem stabilitesini sağlamak için bazen iç tespit cihazları ile de kombinlenir.
-
Kalça çıkığı tedavisi sonrası fizik tedavi, bireyin kaslarını güçlendirmesine yardımcı olur. Bu seanslar, kalça hareketliliğini artırmaya ve olası sertlikleri önlemeye yöneliktir.
-
Bazı durumlarda, asetabulumun daha uygun bir hizalanma sağlaması için şekillendirilmesi gerekir. Bu prosedür, genellikle kalçanın daha stabil bir hizalanma sağlamasına yardımcı olur.
-
Bazı durumlarda, kalçanın stabilizasyonu için ek iç tespit cihazlarına ihtiyaç duyulabilir.
Sonuç olarak, bireysel ihtiyaçlara göre özelleştirilmelidir. Erken teşhis, tedavi başarısını büyük ölçüde artırabilir. Uygun tedavi yönteminin seçilmesi, hastanın normal fonksiyonuna dönmesine olanak tanır.
İyileşme Süreci
Kalça çıkığı tedavisi sonra iyileşme süreci, uygulanan tedaviye ve hastanın bireysel durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Cerrahi müdahale sonrasında, ilk birkaç gün genellikle ağrılı geçebilir. Bu ağrılar, doktorun reçete ettiği ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilir. İyileşme sürecinin ilk evresinde, kalçanın hareketi sınırlı olabilir. Hastaların bazı destek cihazlarına ihtiyacı olabilir. Bunun yanı sıra, alçı veya ortez kullanıldıysa, bu desteklerin sürekli taşınması gerekebilir.
İyileşmenin ilerleyen haftalarında, fizik tedavi seanslarına başlanarak kas gücü tekrar kazandırılmaya çalışılır. Fizik tedavi, hem hareket kabiliyetini geri kazanmada hem de hareket kısıtlılığını önlemede kritik bir rol içindedir. Tam iyileşme süreci, birkaç haftadan birkaç aya kadar değişebilir. Kalça çıkığı tedavisi sonrası düzenli kontroller ve tavsiyelere uyulması hastaların büyük bir kısmı eski yaşam kalitesini kazanır.
